Open menu
19Mart2020

COVID-19 Salgınına İlişkin Teşvik ve Düzenlemeler Açıklandı

COVID-19 Salgınına İlişkin Teşvik ve Düzenlemeler Açıklandı

Ülkemizde hızla yayılan Covid-19 salgını nedeniyle T.C. Cumhurbaşkanlığı tarafından uygulamaya konulacak yeni düzenlemelerin detayları açıklandı.

Bu kapsamda çalışma hayatını ilgilendiren önemli başlıklar aşağıdaki şekilde sıralanabilir;

  1. Perakende, AVM, Demir-Çelik, Otomotiv, Lojistik-Ulaşım, Sinema-Tiyatro, Konaklama, Yiyecek-İçecek, Tekstil-Konfeksiyon ve Etkinlik-Organizayon sektörleri için Muhtasar ve KDV tevkifatı ile SGK primlerinin Nisan, Mayıs ve Haziran ödemeleri 6 ay süreli olarak ertelenecek.
  2. Stopaj gibi kaynağında yapılan kesintilerin ödemelerini içeren muhtasar beyannamelerin süreleri 3 ay ertelenecek.
  3. Asgari ücret desteğine aynı şekilde devam edilecek.
  4. Mevzuatta yer alan esnek ve uzaktan çalışma modellerinin daha etkin hale getirilmesi temin edilecek.
  5. Kısa Çalışma Ödeneğini devreye alınacak, Kısa Çalışma Ödeneğinden faydalanmak için gereken süreçler kolaylaştırılacak ve hızlandırılacak. Faaliyetlerine ara veren işyerlerindeki işçilere geçici bir gelir desteği verilirken, işverenlerin de maliyeti azaltılmış olacak.
  6. İstihdamdaki sürekliliği temin etmek amacıyla 2 aylık telafi çalışma süresi 4 aya çıkartılacak.
  7. Konaklama vergisinin alımı Kasım ayına kadar durdurulacak.
  8. İç havayolu taşımacılığı faaliyetlerinde, 3 ay süre ile %18 olan KDV oranı %1 olarak uygulanacak.
  9. İhracattaki geçici yavaşlama nedeniyle ihracatçıya stok finansmanı desteği verilecek.
  10. Süreçten olumsuz etkilendiğini beyan ederek talepte bulunan esnaf ve sanatkarların Halkbank’ a olan kredi borçlarının Nisan, Mayıs ve Haziran aylarına ait anapara ve faiz ödemeleri 3 ay süre ile faizsiz olarak ertelenecek.
  11. Covid – 19 nedeniyle alınan tedbirler kapsamında nakit akışı bozulan firmaların bankalara olan kredi anapara ve faiz ödemeleri asgari 3 ay ertelenecek ve gerektiğinde ilave finansman desteği talep edilebilecek.
  12. Otel kiralamaları kapsamında irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemeleri Nisan, Mayıs ve Haziran ayları için 6 ay süre ile ertelenecek.
  13. Teminat açığı bulunan ve likidite ihtiyacı olan KOBİ'lere destek verilecek.
  14. En düşük emekli aylığı 1.500,00 TL’ ye yükseltilecek ve emeklilerin bayram ikramiyesi Nisan ayı başında ödenecek.
  15. Aile Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığının belirlediği kriterlere göre ihtiyaç sahiplerine yapılan nakdi yardımlar için ilave 2 milyar liralık kaynak ayrılacak. İhtiyaç sahipleri vatandaşlar için uygun ve avantajlı şartlarda kredi paketleri için çalışmalar yapılacak.
  16. 500 Bin TL’ nin altındaki konutlarda kredilendirilebilirlik miktarı %80’ den %90’ a çıkaralacak ve asgari peşinat %10’ a düşürülecek.
  17. Covid–19 nedeniyle alınan tedbirler kapsamında Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında temerrüde düşen firmaların kredi siciline ‘mücbir sebep’ notu düşülmesi sağlanacak.
  18. Tek başına yaşayan 80 yaş üzeri vatandaşlar için sosyal hizmet ve evde sağlık hizmetlerinden oluşan periyodik takip programı uygulamaya konulacak.

Yukarıda sayılan duyuru maddelerine istinaden kısa çalışma ödeneği, telafi çalışması ve uzaktan çalışma ile ilgili detayları aşağıda bulabilirsiniz:

1) Kısa Çalışma Ödeneği

4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ek 2.maddesi kısa çalışmayı gerektirecek halleri sıralamıştır. Bu haller aşağıdaki şekildedir:

  • Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel krizler
  • Zorlayıcı sebepler

Genel ekonomik kriz; ulusal veya uluslararası süreçlerden kaynaklanan, ülke ekonomisini ve işyerlerinin faaliyetlerini ciddi anlamda etkileyen durumları ifade etmektedir.

Mücbir sebepler ise; işverenin kendi yönetiminden kaynaklanmayan, dış etkilerden kaynaklanan ve önceden tahmin edilemeyen durumları ifade etmektedir. Bu durumlar doğal afetler, salgın hastalık, seferberlik gibi işyerlerinde geçici veya tamamen faaliyetlerin durmasına neden olacak durumlar olabilmektedir.

Buna istinaden koronavirüs salgını da kısa çalışma nedeni olarak ileri sürülebilmektedir.

Kısa çalışmanın söz konusu olması için aşağıdaki şartlar bulunmalıdır:

  • İşyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması
  • Süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması

Yukarıdaki hallerde işyerinde üç ayı aşmamak üzere (Cumhurbaşkanı kararı ile 6 aya kadar uzatılabilir.) sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlanabilmektedir.

İşyerinde kısa çalışma uygulanması için;

  • İşverenin yukarıdaki şartların oluştuğuyla ilgili olarak İŞKUR’a başvurması
  • İş Müfettişlerince yapılan uygunluk tespiti sonucu işyerinin bu durumlardan etkilendiğinin tespit edilmesi gerekmektedir.

Çalışanların kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilmesi için;

  • İşverenin kısa çalışma talebinin iş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu uygun bulunması,
  • İşçinin kısa çalışmanın başladığı tarihte, çalışma süreleri ve işsizlik sigortası primi ödeme gün sayısı bakımından işsizlik ödeneğine hak kazanmış olması (Kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olanlar),
  • İş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu kısa çalışmaya katılacaklar listesinde çalışannin bilgilerinin bulunması, gerekmektedir.

Günlük kısa çalışma ödeneği;

  • Sigortalının son on iki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %60’ıdır.
  • Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %150’sini geçemez.

2) Telafi Çalışması

4857 sayılı İş Kanunu Madde 64’e göre telafi çalışması aşağıdaki hallerde yapılabilir:

  • Zorunlu nedenlerle işin durması,
  • Ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi
  • İşçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde,

işveren iki ay içinde (yeni düzenleme ile 4 ay olacak) çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir. Bu çalışmalar fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz.

Telafi çalışmaları, günlük en çok çalışma süresini aşmamak koşulu ile günde üç saatten fazla olamaz. Tatil günlerinde telafi çalışması yaptırılamaz.

Bu hükümden hareketle, zorlayıcı nedenle işin durması sebebi kapsamında sayılabilecek koronavirüs sebebiyle işin durması halinde, zorlayıcı nedenin ortadan kalkmasından itibaren 2 ay içinde üç saati aşmamak koşuluyla çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırılabilecektir.

3) Uzaktan Çalışma

4857 sayılı İş Kanunu Madde 14’e göre; uzaktan çalışma, çalışannin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisidir.

Gerekli teknolojik alt yapının sağlanması halinde, uzaktan çalışma yöntemi de iş akışının sürekliliği açısından en uygun yöntem olabilmektedir.

Bu yöntemin tercih edilmesi durumunda çalışanın ve işverenin İş Kanunu uyarınca hakları ve yükümlülüklerinde bir değişiklik meydana gelmeyecek; iş mümkün olduğunca normal seyrinde devam edecektir.

Yukarıdaki başlıklarla ilgili olarak;

4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na bu linkten ulaşabilirsiniz.

https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4447.pdf

Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Yönetmelik için bu linke bakabilirsiniz.

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/11/20181109-2.htm

4857 Sayılı İş Kanunu için bu linke bakabilirsiniz

https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4857.pdf

Detaylı bilgilendirmeye ihtiyaç duymanız halinde bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Yazar Erdoğdu Onur Erol, Kategori Sosyal Güvenlik Hukuku Mevzuatı

  • Bilgilendirme Metni!

    Bu makalede yer alan içerikler, yalnızca genel bilgilendirme amaçlıdır ve CottGroup® üye şirketlerine aittir. Bu içerikler, hukuki, mali veya teknik danışmanlık hizmeti niteliği taşımamaktadır ve kaynak gösterilmeden iktibas edilemez.

    CottGroup® üye şirketleri, makaledeki bilgilerin doğru, güncel veya eksiksiz olduğunu garanti etmez ve bu bilgilerin içerebileceği hata, eksiklik veya yanlış anlaşılmalardan doğabilecek zararlardan sorumlu değildir.

    Burada sunulan bilgiler, genel bir bakış sunmak amacıyla hazırlanmıştır. Her somut olay farklı değerlendirmeler gerektirebilir ve bu bilgiler her duruma uygun olmayabilir. Bu nedenle, makalede yer alan bilgilere dayalı olarak herhangi bir işlem yapmadan önce, konuyla ilgili hukuk, mali, teknik ve diğer uzmanlık alanlarında yetkin bir profesyonele danışmanız önemle tavsiye edilir. CottGroup® müşterisiyseniz, özel durumunuza ilişkin müşteri temsilcinizden bilgi almayı unutmayınız. Müşterimiz değilseniz, lütfen ilgili bir uzmandan görüş alınız.

    CottGroup® üye şirketlerine ulaşmak için tıklayınız.

About The Author

/en/legislation/item/incentives-and-regulations-on-covid-19-are-announced

Diğer Mevzuatlar