Asgari Ücret Desteği Nedir?

Asgari ücret desteği; işverenler üzerindeki yükü en aza indirmek amacıyla kanun koyucu tarafından, sigorta primlerinin ödenmesi kapsamında işverenlere sağlanan kanuni desteğe denir.

Asgari Ücret Desteği, 27 Ocak 2016 tarih ve 29606 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış olan 6661 No’lu Askerlik Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yürürlüğe girmiştir.

Bu Kanunun 17. Maddesinde;

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa Geçici 68. Madde’nin eklendiği ve gerekli şartları taşıyan işverenlerin 2016 yılı Ocak/Aralık dönemleri için günlük 3,33 TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutarın Kuruma ödenecek olan sigorta primlerinden mahsup edileceği ve bu tutarın hazinece karşılanacağı belirtilmiştir.

22/4/2020 tarihinde 4447 sayılı işsizlik sigortası kanununun geçici 24 üncü maddesi kapsamında yapılacak nakdi ücret desteği uygulamasına ilişkin usul ve esaslar SGK tarafından yayımlanmıştır.

Buna göre kapsam aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:

MADDE 2- (1) Bu Usul ve Esaslar, 4447 sayılı Kanun kapsamında olan sigortalılardan;

a) 17/4/2020 tarihi itibarıyla iş sözleşmesinin bulunduğu işveren tarafından 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun geçici 10 uncu maddesi uyarınca ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçileri,

b) 15/3/2020 tarihinden sonra 4447 sayılı Kanunun 51 inci maddesi kapsamında iş sözleşmesi feshedilen ve aynı Kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçileri, kapsamaktadır.

Başvuru esasları aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:

MADDE 5- (1) 2 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki ücretsiz izne ayrılan işçiler bakımından;

a) Nakdi ücret desteğinden yararlanılabilmesi için ücretsiz izne ayrılan işçilere ilişkin aylık bildirimler, "https://uyg.sgk.gov.tr/IsverenSistemi" internet adresinden ücretsiz iznin verildiği ayı takip eden ayın 3’üne kadar işverenlerce yapılır. Bu şekilde bildirimi yapılan işçiler için ilgili aya ait Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinde/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinde eksik gün nedeninin, "28-Pandemi Ücretsiz İzin" olarak seçilmesi gerekmektedir. 5510 sayılı Kanunun Ek-9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde ay içerisinde 10 günden fazla sigortalı çalıştıranlar ise bu durum değişikliğini, ücretsiz iznin verildiği ayın sonuna kadar aynı eksik gün koduyla Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine/Sosyal Güvenlik Merkezlerine bildirirler.

24/4/2020 tarihinde 31 il için ilan edilen sokağa çıkma yasağı nedeniyle 2020-Mart ayına ait aylık prim hizmet belgesinin son verilme süresi tüm Türkiye’de 27/4/2020 tarihi sonuna kadar uzatılmıştır.

SGK tarafından yayımlanan duyuru aşağıdaki gibidir:

"Bilindiği üzere 2020/Mart ayına ilişkin düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgesinin yasal verilme süresi 24/4/2020 Cuma (23/4/2020 tarihinin resmi tatil olması) günü sona ermektedir.

Ancak 20/4/2020 tarihinde Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’ ın 23/04/2020 tarihi gece 00.00’dan itibaren 26/04/2020 tarihi 00.00’a kadar 31 ilde sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacağını duyurması ve 24/4/2020 Cuma günü de sokağa çıkma kısıtlaması olması sebebiyle, işverenlerimizin mağduriyete uğramaması için, tüm Türkiye’ de 2020/Mart ayına ait aylık prim hizmet belgesinin son verilme süresi 27/4/2020 Pazartesi günü saat 23:59'a kadar uzatılmıştır.

COVİD-19 salgını nedeniyle Hükümet tarafından yeni tedbirler uygulamaya konulmuştur.

Bu kapsamda 16/04/2020 tarih ve 31102 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yenilikler aşağıdaki şekildedir:

Fon Desteği

4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen geçici madde ile 4857 sayılı İş Kanunu’nun geçici onuncu maddesi çerçevesinde ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanmayan çalışanlar ile 15/3/2020 tarihinden sonra işten çıkarılmış olup, Kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden istifade edemeyen çalışanlara, herhangi bir yaşlılık aylığı almamak şartıyla, 4857 sayılı İş Kanununun geçici 10 uncu maddesi çerçevesinde belirlenen fesih yasağı süresince Fondan her gün için 39,24 Türk Lirası nakdi ücret desteği verilecektir.

Kanun metni aşağıdaki şekildedir:

MADDE 7 - 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 24 – Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte iş sözleşmesi bulunmakla birlikte 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi uyarınca işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile 15/3/2020 tarihinden sonra 51 inci madde kapsamında iş sözleşmesi feshedilen ve bu Kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere, herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla ve 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere, bu süre içinde ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar, Fondan günlük 39,24 Türk lirası nakdi ücret desteği verilir. Yapılan ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılamaz.