Kıdem Tazminatı Nedir? Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

×

Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

Kıdem tazminatı hesaplanırken çalışılan her tam yıl için 30 günlük giydirilmiş brüt ücret esas alınır. Hesaplamada çalışanın son aldığı brüt ücret ile birlikte; yemek parası, yol parası, ikramiye, prim gibi yan hak ödemeleri de tazminat hesabına dâhil edilir. Kıdem tazminatı hesabında tam yıldan artan aylar ve günler orantılı olarak hesaplamaya dâhil edilir. Örneğin, 5 yıl 3 ay 12 gün çalışan bir işçinin artan süreleri şu şekilde hesaplanır:

• Tam Yıllar: İşçinin çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücret hesaplanır.
• Artan Aylar: Aylar, tam yılın altındaki süreler için oranlanarak hesaplanır. Örneğin 3 ay, (3/12) * 30 = 7.5 gün olarak hesaplanır.
• Artan Günler: Günler, yıllık gün sayısına oranlanarak hesaplanır. Örneğin, 12 gün, (12/365) * 30 = 0.98 gün olarak hesaplanır.

Kıdem Tazminatı Hesaplama Örneği

Örnek olarak, son brüt maaşı 40.000 TL olan ve 5 yıl 3 ay 12 gün çalışan bir işçinin kıdem tazminatı aşağıdaki gibi hesaplanmaktadır:

Tam Yıllar: 5 yıl * 40.000 TL = 200.000 TL

Artan Aylar: 3 ay: (3/12) * 40.000 TL = 10.000 TL

Artan Günler: 12 gün: (12/365) * 40.000 TL = 1.315,08 TL

Toplam Kıdem Tazminatı: 200.000 TL + 10.000 TL + 1.315,08 TL = 211.315,08 TL

Kıdem Tazminatı Tavanı 2024

Kıdem tazminatının tavanı, her yıl belirlenen bir üst sınırla kısıtlanmıştır. 2024 yılı için belirlenen kıdem tazminatı tavanı, her bir tam yıl için 30 günlük brüt ücretin belirli bir tutarı aşmaması gerektiğini ifade eder. Bu tavan miktar, çalışanların yüksek ücret alması durumunda dahi kıdem tazminatının belirli bir sınırı aşmasını önler.

2024 yılı 2. döneminde (01.07.2024 - 31.12.2024) kıdem tazminatı tavanı 41.828,39 TL olarak belirlenmiştir. Bu, bir çalışanın çalıştığı her tam yıl için alabileceği kıdem tazminatı tutarının en fazla 41.828,39 TL olabileceği anlamına gelir.

Kıdem Tazminatı Alma Şartları

Kıdem tazminatı alabilmek için aynı iş yerinde en az bir yıl çalışılmış olmasının yanı sıra aşağıdan belirtilen fesih hâllerinden birinin gerçekleşmiş olması gerekmektedir:

• İş akdinin, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/II nci maddesinde düzenlenen ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hâller ve benzeri nedenler hariç olmak üzere işveren tarafından haklı bir neden olmaksızın feshedilmesi,
• İş sözleşmesinin işçi tarafından haklı nedenle feshedilmesi,
• İşçinin, muvazzaf askerlik nedeniyle işten ayrılması,
• İşçinin yaşlılık, emeklilik, malüllük aylığı veya toptan ödeme almak için işten ayrılması,
• İşçinin emeklilik için yaş dışında sigortalılık süresi ve prim gün sayısını tamamlayarak işten ayrılması,
• Kadın işçinin, evlendikten sonra bir yıl içinde işten ayrılması.

Ayrıca, işçinin ölümü hâlinde kıdem tazminatı ödenmesi gerekmekte olup, bu durumda ödeme mirasçılarına yapılmaktadır.

Kıdem Tazminatında Zaman Aşımı

Kıdem tazminatında zaman aşımı süresi 5 yıldır. İş akdinin sona erdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde kıdem tazminatı talebinde bulunulması gerekmektedir. Bu süre zarfında talepte bulunmayan çalışanlar, kıdem tazminatı haklarını kaybederler.

Kıdem Tazminatında Vergi Kesintisi Yapılır mı?

Kıdem tazminatı, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 25. maddesine göre gelir vergisinden muaftır. Bu nedenle, işçiye ödenen kıdem tazminatı tutarından gelir vergisi kesintisi yapılmaz. İşçinin aldığı brüt kıdem tazminatından sadece damga vergisi kesilir ve kalan tutar çalışana ödenir.

İstifa Eden Çalışan Kıdem Tazminatı Alabilir mi?

İstifa eden çalışanların kıdem tazminatı alıp alamayacağı, belirli şartlara ve iş kanununda belirtilen özel durumlara bağlıdır. Genel olarak, istifa eden çalışanlar kıdem tazminatı almaya hak kazanamazlar. Ancak çalışan 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24’ncü maddesinde belirlenen haklı sebepler (yıllık iznin kullandırılmaması, mobbing, fazla mesai ücretinin ödenmemesi) ileri sürerek istifa sebebini ispat etmesi hâlinde kıdem tazminatına hak kazanabilmektedir.

Asgari Ücretin Kıdem Tazminatı Ne Kadar?

Asgari ücretli bir çalışanın kıdem tazminatı, çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt asgari ücret üzerinden hesaplanır. 2024 yılı için asgari ücret brüt olarak 20.002,50 TL olarak belirlenmiştir. Buna göre, asgari ücretle çalışan bir çalışanın kıdem tazminatı şu şekilde hesaplanır: 1 yıl x 20.002,50 TL = 20.002,50 TL

Kıdem Tazminatı Ödemesi Nereden ve Ne Zaman Yapılır?

Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin sona erme tarihinde muaccel hâle geldiğinden işten ayrılma günü ödenmesi gerekmektedir. İşveren, bu süre zarfında ödeme yapmazsa, işçi yasal yollara başvurarak kıdem tazminatını talep edebilir. Kıdem tazminatı ödemesi, işverenin yükümlülüğündedir ve genellikle banka transferi yoluyla yapılır. Bu yöntem, hem işveren hem de işçi için daha güvenli ve belgelemeye uygun bir yöntemdir. Kıdem tazminatının zamanında ödenmemesi hâlinde fesih tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek faizin işletilmesi gerekecektir.

Sonuç olarak, kıdem tazminatı, çalışanların ekonomik güvenliğini sağlamayı amaçlayan önemli bir haktır. Çalışanların bu haklarını doğru bir şekilde anlamaları ve gerektiğinde hukuki yollara başvurmaları önemlidir. Kıdem tazminatı hesaplamaları ve başvuru süreçleri konusunda uzman danışmanlık hizmetleri almak, fesih süreçlerinin daha sağlıklı bir şekilde yönetilmesini sağlayacaktır.

Ek bilgiye ihtiyaç duymanız hâlinde bizimle iletişime geçiniz.