Soru: Kıdem Tazminatı Farkı Gelir Vergisinden İstisna Mıdır?

Cevap: 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun "Ücretin Tarifi" başlıklı 61 inci maddesinde; "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir. Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmüne yer verilmiştir.

Aynı Kanunun "Vergi Tevkifatı" başlıklı 94’üncü maddesinin (1) numaralı bendinde, hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemeler üzerinden 103 ve 104 üncü maddelere göre gelir vergisi tevkifatı yapılacağı hükme bağlanmıştır.

Yine aynı Kanunun "Tazminat ve Yardımlarda" başlıklı 25 inci maddesinde;

"...7. 1475 ve 854 sayılı Kanunlara göre ödenmesi gereken kıdem tazminatlarının tamamı ile 5953 sayılı Kanun'a göre ödenen kıdem tazminatlarının hizmet erbabının 24 aylığını aşmayan miktarları (hizmet ifa etmeksizin ödenen ücretler tazminat sayılmaz);
..." hükmüne yer verilmiştir.

Yine, 1475 sayılı İş Kanunu’nun "Kıdem Tazminatı" başlıklı 14.Maddesinde;

1. İşveren tarafından bu Kanunun 17.Maddesinin II numaralı bendinde gösterilen sebepler dışında,
2. İşçi tarafından bu Kanunun 16.Maddesi uyarınca,
3. Muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla,
4. Bağlı bulundukları kanunla kurulu kurum veya sandıklardan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla;

Feshedilmesi veya kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile sona erdirmesi veya işçinin ölümü sebebiyle son bulması hallerinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır." hükmü yer almıştır.

1475 sayılı İş Kanunu'nun 16. Maddesinde işçinin hangi hallerde iş sözleşmesini feshedebileceği ile ilgili hükümler aynı Kanunun 17. Maddesinde ise işverenin iş sözleşmesini hangi hallerde feshedebileceği ile ilgili hükümler yer almıştır.

Diğer taraftan, 29/05/2012 tarihli ve 2012/1 sayılı Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararı'nın "Katsayıların belirlenmesi ve Ücretlerin Artırılması" başlıklı 4. Maddesinde;

(1) 1/01/2012-30/6/2012 döneminde geçerli olmak üzere;

1. 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 154. Maddesi uyarınca aylık gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge rakamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayısı (0,068835), memuriyet taban aylığı göstergesine uygulanacak taban aylık katsayısı (0,92105), iş güçlüğü, iş riski, temininde güçlük ve mali sorumluluk zamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak yan ödeme katsayısı ise (0,021287) olarak uygulanır.
2. 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 3’üncü maddesinin (c) bendi uyarınca sözleşmeli olarak çalıştırılan personelin ücret tavanı 3.611,50 TL'ye yükseltilmiştir.

..." hükmüne yer verilmiştir.

Buna göre, 29/05/2012 tarihli ve 2012/1 sayılı Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararı ile artırılan katsayılar üzerine, 01/01/2012-31/05/2012 tarihleri arasında işten ayrılan personele ödenen kıdem tazminatı farkı, Gelir Vergisi Kanunu’nun 25.Maddesinin (7) numaralı bendine göre istisna kapsamında değerlendirilecektir.

Çalışanın otomobilini kiralama olayı, aslında yeni değil. Ancak, bu uygulama, avantajlarından dolayı son zamanlarda hızlanmaya başladı.

Satın Alma- Kiralama Farkı

Şirkete alınıp aktife kaydedilen bir otomobil ile kiralanan otomobil arasında, kiralama lehine çok sayıda avantaj var. Satın alma olayından başlamak suretiyle konuyu açıklayalım.

1- Şirkete otomobil satın alınması

a) Yıl içinde alınan otomobil için, alındığı yıl için, yıllık yani 12 aylık amortisman ayırmak mümkün değil. Alındığı aydan, yıl sonuna kadar olan dönem için, aylık amortisman hesaplanıp gider yazılabiliyor. (VUK. Md. 320).