14 March 2024
Çalışma İzni Nedir? Yabancı Çalışma İzni Nasıl Alınır?
Türkiye kültürel zenginliği, stratejik konumu ve ekonomik fırsatları ile birçok yabancı için cazip bir destinasyon hâline gelmiştir. Ancak Türkiye'de çalışmak isteyen yabancıların çalışma izni ile ilgili bilgi sahibi olması gereken pek çok detay bulunmaktadır. Peki, çalışma izni nedir ve çalışma izni almak için gereken süreç nasıl işler?
Çalışma İzni Nedir?
Çalışma izni, Bakanlık tarafından düzenlenen resmî bir belge olarak geçerlilik süresi boyunca yabancıya Türkiye’de çalışma ve ikamet etme hakkı sağlar. Bu izin, 6735 Sayılı Uluslararası İş Gücü Kanunu çerçevesinde düzenlenir ve Türkiye’deki işverenlerle yabancı çalışanlar arasındaki iş ilişkisine resmiyet kazandırır. çalışma izni olmadan yabancı uyruklu bireylerin Türkiye'de çalışması yasal olarak mümkün değildir. Türkiye’de çalışma izni, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilmekte olup, yabancıların çalışma hayatına katılabilmesi için gerekli olan belgedir. Ancak bu izni almak, sadece başvuru yapılmasını değil, aynı zamanda belirli yasal prosedürlerin eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesini ve gerekli belgelerin titizlikle hazırlanmasını gerektiren karmaşık bir süreçtir.
Çalışma İzni Türleri Nelerdir?
Süreli Çalışma İzni
Süreli çalışma izni, belirli bir işveren altında ve önceden belirlenmiş bir işkolunda çalışma koşuluyla, ilk talepte en fazla bir yıl süreyle verilmektedir. Bu izin, iş ya da hizmet sözleşmesinin belirlenen süresini geçmemek üzere, yalnızca belirlenen iş yerlerinde ya da aynı sektördeki iş yerlerinde çalışma imkânı tanır.
Uluslararası İşgücü Kanunu'nun 10/1 maddesine göre, "Başvurunun olumlu değerlendirilmesi hâlinde yabancıya, iş veya hizmet sözleşmesinin süresini aşmamak koşuluyla, gerçek veya tüzel kişiye ya da kamu kurum veya kuruluşuna ait belirli bir iş yerinde veya bunların aynı işkolundaki iş yerlerinde belirli bir işte çalışmak şartıyla ilk başvuruda en çok bir yıl geçerli çalışma izni verilir."
Süreli çalışma iznine ilişkin olarak, başlangıç süresinin sona ermesinden sonra uzatma başvurusunda bulunmak mümkündür. Bu uzatma başvurusu, eğer kabul edilirse, yabancı uyruklu çalışana aynı işveren çatısı altında, ilk uzatma için en fazla iki yıl, sonraki uzatmalar için ise üç yıla kadar çalışma izni sağlanabilir.
Süresiz Çalışma İzni
Süresiz çalışma izni, Türkiye'de en az sekiz yıl yasal çalışma izni bulunan veya uzun dönem ikamet iznine sahip yabancılara tanınan bir haktır. Bu izni alan yabancılar, ülke içinde iş veya işveren bağımlılığı olmaksızın çalışma imkânı elde ederken, sosyal güvenlik ve diğer yasal haklardan da Türk vatandaşlarına benzer şekilde faydalanabilirler. Ancak bu hak; seçme, seçilme, kamu görevi üstlenme gibi vatandaşlık haklarını kapsamaz. Süresiz çalışma izni başvuruları, başvuru şartlarının sağlanması hâlinde, ilgili mevzuat çerçevesinde değerlendirilir.
Süresiz çalışma izni, verildiği tarihten itibaren her beş yılda bir güncellenmesi gereken belgeler içerir. Güncelleme işlemleri, izin tarihinden itibaren beş yıl dolmadan önceki altı ay içinde yapılmalıdır ve bu süre dolmadan önce tamamlanması zorunludur. Ancak, süresiz çalışma izni sahipleri dahi Türkiye’de yabancılara yasaklanmış olan ve yalnızca Türk vatandaşlarının yapmasına izin verilen belirli iş ve meslek dallarında çalışamaz. Bu düzenlemeler, Türkiye’de yabancı uyruklulara verilen çalışma izinlerinin sağladığı fırsatların yanı sıra bazı kısıtlamaları da beraberinde getirdiğini göstermektedir.
Bağımsız Çalışma İzni
Bağımsız çalışma izni, Türkiye’de yabancıların kendi adlarına iş yapmalarına olanak tanıyan bir izin türüdür. Bu izin, özellikle belirli niteliklere sahip yabancı profesyonellere ve Türkiye’de iş kurmak isteyenlere yöneliktir. İzin kapsamında, yabancılar belirli bir işverene bağlı olmaksızın kendi uzmanlık alanlarında çalışabilir veya faaliyetlerini sürdürebilir.
Bağımsız çalışma izni başvuruları, yabancıların eğitim durumu, mesleki deneyimi, Türkiye’deki faaliyetlerinin ekonomiye katkısı gibi kriterler göz önünde bulundurularak değerlendirilir. Bu izin türü, yabancı profesyonellerin ve yatırımcıların Türkiye’de faaliyette bulunmalarına katkı sağlamayı amaçlar.
Başvuru sürecinde, ilgili belgelerin eksiksiz olarak sunulması gereklidir ve başvurunun olumlu değerlendirilmesi durumunda, yabancıya Türkiye’de bağımsız çalışma hakkı tanınır. Bu izinle, yabancılar kendi işlerini kurarak Türkiye’de istihdama ve ekonomiye katkıda bulunabilirler.
Çalışma İzni Nasıl Alınır?
Çalışma izni almak için öncelikle çalışan adayı yabancıların ilgili Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliklerine çalışma izni ve vizesi başvurusu yapmaları gerekmektedir. Ancak Türkiye'de bulunan yabancının geçerliliği devam eden en az 6 ay süreli ikamet izni varsa çalışma izin başvurusu yurt içi başvurusu olarak da yapılabilir.
Çalışma İzni Başvuru Türleri Nelerdir?
Türkiye'de çalışma izni almak için ikamet durumuna bağlı olarak iki farklı başvuru şekli mevcuttur.
Yurt İçi Başvurusu
Türkiye'de ikamet eden yabancı vatandaşlar için, ülke dışındaki Türk konsolosluklarına başvurarak çalışma izni alma zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak, çalışma izni alabilmek için, söz konusu yabancı vatandaşların en az altı ay süreli geçerli bir ikamet iznine sahip olmaları gerekmektedir.
Eğer yabancı çalışan Türkiye'de en az altı ay süreli geçerli bir ikamet iznine sahipse, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na başvuruda bulunulması gerekir. Türkiye'de yasal olarak bulunan ancak geçerli bir ikamet izni olmayan bazı yabancılar, Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü'nün belirlediği özel şartlar çerçevesinde çalışma izni başvurusu yapabilirler. Bu durum, yabancının nitelikleri ve Türkiye'deki faaliyetlerine bağlı olarak değerlendirilir.
Yurt içinden yapılan başvurularda, yabancının çalışma izin onay tarihinden itibaren 30 gün içinde sigortalı işe giriş bildirgesi verilmesi gerekmektedir. Yine Konsolosluklardan ikamet ve çalışma izni alarak Türkiye’ye gelen yabancılar, giriş tarihinden itibaren en geç yirmi iş günü içinde adres kayıt sistemine kayıtlarını yaptırmak zorunda oldukları unutulmamalıdır.
Yurt Dışı Başvurusu
Çalışma izni başvuruları, yabancı vatandaşı oldukları ülkede ya da yasal olarak bulundukları ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçiliği veya başkonsolosluğu aracılığıyla gerçekleştirilir. Eğer yabancı bir işverenin bünyesinde çalışacaksa, adayın ilk adım olarak ilgili büyükelçilik veya başkonsolosluklardan referans numarası alması gerekmektedir. Ardından, işveren tarafından istenilen belgelerin ve bilgilerin sisteme yüklenmesi ve başvurunun onaylanması gerekmektedir. Bu işlemler tamamlandığında çalışma izni başvurusu nihai olarak gerçekleşmiş olur. Eğer yabancı bir işverenle çalışmayacaksa, başvuru süreci yalnızca ilgili büyükelçilik veya başkonsolosluklara gerekli belge ve bilgilerin sunulması ve sisteme yüklenerek onaylanmasıyla tamamlanır.
Yurt dışından yapılan çalışma izin başvurularında, yabancıların Türkiye'ye giriş tarihinden itibaren en geç bir ay içinde ve her halükârda çalışma izninin başlangıç tarihinden itibaren altı ay içerisinde mevzuat gerekliliklerini yerine getirerek iş başı yapmaları zorunludur.
Yabancı Çalışma İzni İçin Gerekli Evraklar
Çalışma izni başvurusu için hem şirkete hem de yabancı çalışan adayına ait bazı evraklar talep edilmektedir. Bu evraklar Bakanlığa online sistem aracılığıyla atanan yetkilendirme ile teslim edilir. Evrakların teslimini takiben, çalışma izni başvurusu değerlendirmeye alınır.
Yabancı Çalışan İçin Gerekli Evraklar
- Güncel tarihle imzalanmış iş sözleşmesi (aylık ücret XXXX Türk Lirası / aylık brüt, şeklinde açıkça ifade edilmelidir. İş sözleşmeleri, işveren ve yabancı tarafından mavi kalemle imzalanmalıdır.)
- Pasaport (Pasaport’un Latin harfleri ile yazılı olmadığı durumlarda yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı çevirisi)
- Türkçe tercümesi yeminli mütercim veya resmî makamlarca onaylı Diploma veya Geçici Mezuniyet Belgesi Sureti
- Fotoğraf (Biyometrik Vesikalık Fotoğraf)
- Yabancının iletişim bilgileri (e-posta adresi/telefon numarası)
- Referans numarası: Çalışan adayı yasal olarak ikamet ettiği ülkedeki Türk Konsolosluğu/Büyükelçiliği ziyaret ederek bir referans numarası almalıdır.
Şirket İçin Gerekli Evraklar
- Vergi Levhası
- Ticaret Sicili Gazetesi
- İş yeri Bilançosu
- Faaliyet Belgesi
- Ön İzin Belgesi (Eğitim Sektörü / Sağlık Sektörü)
Ancak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı izni ile kurulan İrtibat Büroları için alınacak çalışma izni süreçlerinde;
- Kurumlar vergisi beyannamesi ve geçici vergi beyannamesi yerine "Yıllık Faaliyet Bildirimi"
- Ticaret Sicil Gazetesi ve Faaliyet Belgesi yerine "Bakanlık İzin Yazısı ve İzin Uzatım Yazıları"
sunulmalıdır.
*Başvuru yapılan meslek, sektör veya yabancının statüsüne göre talep edilen belgeler farklılık gösterebilmektedir.
2024 Çalışma İzni Harç ve Değerli Kâğıt Bedelleri
2024 yılı için masraflar aşağıdaki gibidir:
Değerli Kâğıt Bedeli | 565,00 TL |
1 Yıllık Harç Bedeli (1 yıl dâhil) | 7.345 TL + 565 TL = 7.910 TL |
2 Yıllık Harç Bedeli (1 yıldan fazla ve 2 yıl süreli) | 14.690 TL + 565 TL = 15.255 TL |
3 Yıllık Harç Bedeli (2 yıldan fazla ve 3 yıl süreli) | 22.035 TL + 565 TL = 22.600 TL |
Çalışma İzni Değerlendirme Kriterleri Nelerdir?
Türkiye'de yabancı çalışma izinleri için bazı geçerlilik şartları bulunmaktadır. Bu şartlar:
1. İstihdam Kriteri
Çalışma izni talep edilen iş yerinde en az 5 (beş) T.C. vatandaşının istihdamı zorunludur. Ancak son yıl net satış tutarı 50.000.000 Türk Lirası veya daha fazla olan iş yerinde istihdam edilecek beş yabancıya kadar çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde istihdam kriteri uygulanmaz.
2. Mali Yeterlilik Kriteri
Türkiye’de bilanço esası usulüne tabi iş yerlerinde yabancı çalışma izni başvurularında belirli sermaye, ciro veya ihracat kriterleri aranmaktadır.
Cari yılda kurulmuş ve henüz yıl sonu bilançosu veya yıllık gelir tablosu düzenlememiş yeni iş yerlerinde, başvuruda bulunacak iş yerinin ödenmiş sermayesinin en az 500.000 TL olması gerekmektedir.
Diğer yandan, en az bir yıl faaliyet geçmişine sahip ve yıl sonu bilançosu ile yıllık gelir tablosu düzenlemiş olan iş yerlerinde yabancı çalışma izni başvurusu yapılırken, iş yerinin ödenmiş sermayesinin en az 500.000 TL olması veya net satışlarının en az 8.000.000 TL olması ya da ihracatının en az 150.000 ABD doları seviyesinde bulunması şart koşulmaktadır.
Bilanço esası usulüne tabi iş yerlerinin kurmuş oldukları adi ortaklıklar için yapılan başvurularda da ortaklardan en az birinin ödenmiş sermayesinin 500.000 TL olması, net satışlarının 8.000.000 TL’ye ulaşması veya ihracat tutarının 150.000 ABD doları olması gerekmektedir. Bu koşulların sağlanması, yabancı çalışma izni başvurusu için temel ekonomik gereklilikleri yerine getirmeye olanak tanır.
Yukarıda ayrıntılarına yer verilen “mali yeterlilik kriteri” maddesinde yer alan ödenmiş sermaye ve net satışlara ilişkin sınırlar 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecek olup, çalışma izni başvurularında 01.01.2025 tarihine kadar iş yerinin ödenmiş sermayesinin en az 100.000 TL veya brüt satışlarının en az 800.000 TL veya son yıl ihracat tutarının en az 150.000 ABD doları olması yeterli kabul edilecektir.
3. Ücret Kriteri
Hukuki zeminde, çalışanların maaşlarının, minimum ücret artışına paralel olarak yıllık bazda güncellenmesi, özellikle pozisyonlarına uygun katsayılar gözetilerek asgari ücretin altında bir ücretle çalıştırılmamaları ve SGK prim ödemelerinin aksatılmadan yapılması büyük önem arz etmektedir.
İşveren tarafından yabancıya ödeneceği beyan edilen aylık ücretin, yabancının çalışacağı pozisyon ile bağdaşır bir miktarda olması gerekmektedir.
Yabancıya ödenecek ücret, çalışma izni başvurusu tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan brüt asgari ücret tutarı dikkate alınmak suretiyle aşağıda ayrıntıları belirtilen tutarlardan az olmamalıdır.
*Çalışana ödenecek ücret miktarı; söz konusu kriterler ile her yıl değişen asgari ücret tutarı dikkate alınarak güncellenmelidir.
Çalışma İzninde Pozisyona Göre Asgari Ücret Katsayı Oranları
Pozisyon | Asgari Ücret Katsayısı |
---|---|
Üst düzey yöneticiler ve pilotlar için | 5 |
Mühendis ve mimarlar için | 4 |
Diğer yöneticiler için | 3 |
Uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde çalışacaklar için | 2 |
Ev hizmetleri ve diğer mesleklerde/işlerde çalışacak yabancılar için | 1 |
Şirket Ortağı Yabancı için Mali Yeterlilik ve İstihdam Kriterleri
Bilanço esasına göre faaliyet gösteren iş yerlerinde, yabancı bir kişinin yeni iş yeri açması veya mevcut bir iş yerine ortak olması durumunda belirli mali ve istihdam kriterleri göz önünde bulundurulmaktadır.
Bu doğrultuda, çalışma izni başvurularında aşağıdaki koşullar aranır:
- Yeni bir iş yeri açan veya mevcut bir iş yerine ortak olan yabancı adına yapılan çalışma izni başvurusunda, yabancının sermaye payının en az 500.000 TL olması ve ortaklık payının minimum %20 oranında bulunması gerekmektedir. Bu durumda iş yerinin ödenmiş sermayesinin de en az 500.000 TL olması şartı aranır.
- Ayrıca, iş yerinde en az beş Türk vatandaşının istihdam edilmesi zorunluluğu vardır. Şirket ortağı veya iş yeri sahibi yabancıya ilk çalışma izni verilirken bu koşul şerhli olarak düzenlenir ve izin süresinin yedinci ayından itibaren iş yerinde her ay en az beş Türk vatandaşının istihdamı sağlanmalıdır.
- Ancak, 100.000 ABD doları ve üzerinde sermaye payına sahip yabancı ortaklar için yapılan çalışma izni başvurularında, yukarıda belirtilen sermaye ve istihdam kriterleri uygulanmaz.
Yukarıda ayrıntılarına yer verilen “Şirket Ortağı Yabancı için Mali Yeterlilik ve İstihdam Kriterleri” maddesinde yer alan sermaye tutarı sınırına ilişkin uygulama 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecek olup, çalışma izni başvurularında 01.01.2025 tarihine kadar şirket ortağı yabancının, sermaye tutarının en az 40.000 TL olması mali yeterlilik kriteri bakımından yeterli kabul edilir.
Çalışma İzni Uzatma Başvurusu Nasıl Yapılır?
Türkiye'de yabancıların çalışma izni, belirli bir süre sonunda yenilenmesi gereken bir izindir. Çalışma izni süresinin sona ermesi yaklaşan yabancı çalışanlar ve işverenleri için bu süreci zamanında yönetmek büyük önem taşır. Çalışma izninin uzatılması talebi ilk başvuruda olduğu gibi e-devlet üzerinden elektronik ortamda yapılır. Çalışma izni süre uzatma başvurusu, iznin bitiş tarihine 60 gün kala başlatılabilir ve her halükârda izin süresi dolmadan önce yapılmalıdır. Aksi takdirde, iznin süresi dolduktan sonra yapılan uzatma başvuruları otomatik olarak reddedilir.
Çalışma izninin ilk süresi sona ererken yapılan ilk uzatma başvurusunda, iznin süresi en fazla iki yıl kadar uzatılabilir. İkinci ve sonraki uzatma başvurularında ise bu süre üç yıla kadar çıkabilmektedir.
Mesleki yeterlilik gerektiren sağlık ve eğitim gibi alanlarda çalışan yabancıların çalışma izni başvurularında ön izin alınması şart olduğu gibi, bu sektörlerdeki süre uzatma başvurularında da ilgili kurumların ön izni gereklidir. Örneğin, sağlık sektöründe çalışan yabancılar için Sağlık Bakanlığı’ndan, eğitim alanında çalışanlar için ise Millî Eğitim Bakanlığı’ndan alınan ön izin, uzatma başvurularının da ayrılmaz bir parçasıdır. Yükseköğretim kurumlarında görev alan yabancı öğretim elemanlarının süre uzatma başvurularında ise, Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) ön izni gereklidir. Yine 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat kapsamında Ar-Ge Merkezi Belgesi olan firmalarda Ar-Ge personeli olarak çalışacak yabancıların çalışma izni başvuruları Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının olumlu görüşü olması hâlinde değerlendirilir.
Çalışma İzninden Muaf Tutulacak Yabancılar Kimlerdir?
Çalışma izni muafiyeti, geçerlilik süresi içinde yabancıya Türkiye’de çalışma izni almaksızın çalışma ve ikamet hakkı veren resmî belge olarak nitelendirilebilir. Çalışma izin muafiyetine başvuru hakkı olan yabancılar ve muafiyet süreleri Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliği'nin 48. maddesinde düzenlenmiştir.
"(1) Özel kanunlarda yer alan hükümler ile yabancı ile işverenin diğer kanunlardan doğan yükümlülüklerinin saklı kalması kaydıyla;
- Bilimsel, kültürel ve sanatsal faaliyetler kapsamında çalışacak yabancılar bir aya kadar,
- Türkiye’den ihraç edilen ya da Türkiye’ye ithal edilen mal ve hizmetlerin kullanılmasına ilişkin eğitim amacıyla veya Türkiye’ye ithal edilen makine ve teçhizatın montajı, bakım ve onarımı, kullanımına ilişkin eğitiminin verilmesi veya teçhizatı teslim almak veya Türkiye’de arızalanan araçların tamiri amacıyla gelecek yabancılar toplam üç aya kadar,
- Sınır ötesi hizmet sunucusu yabancılar üç aya kadar,
- 6102 sayılı Kanuna göre kurulmuş anonim şirketlerin Türkiye'de ikamet etmeyen yönetim kurulu üyeleri ve diğer şirketlerin yönetici sıfatı olmayan ortakları ile bu şirketlerde ortak olmayıp en üst seviyede temsil ve ilzama yetkili olan Türkiye'de çalışacak yabancılar üç aya kadar,
- Yurt dışında yerleşik olup İçişleri veya Dışişleri Bakanlığınca Türk soylu olduğu bildirilenlerden Türkiye'de çalışacaklar üç aya kadar,
- Sportif faaliyetler kapsamında çalışacak yabancılar dört aya kadar,
- Türk üniversiteleri ile yabancı ülkelerdeki üniversiteler arasında yapılmış ve Yükseköğretim Kurulunca onaylanmış öğrenci değişim programları kapsamında staj yapacak yabancılar dört aya kadar,
- Genel Müdürlükçe belirlenen mevsimlik tarım ve hayvancılık işlerinde çalışacak yabancılar altı aya kadar,
- Belgeli turizm işletmelerinin sınırları dışında faaliyette bulunacak fuar ve sirklerde çalışacak yabancılar altı aya kadar,
- Ekonomik, sosyo-kültürel ve teknolojik alanlar ile eğitim konularında Türkiye’ye önemli hizmet ve katkı sağlayabilecekleri ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca bildirilen yabancılar altı aya kadar,
- Tur operatörü temsilcisi olarak çalışacak yabancılar sekiz aya kadar,
- Genel Müdürlükçe uygun görülen uluslararası stajyer öğrenci değişimi, yeni mezun stajyer değişimi veya gençlik değişimi programları kapsamında staj yapacak yabancılar on iki aya kadar,
- Üniversiteler ile kamu kurum ve kuruluşlarına araştırma yapmak veya bilgi ve görgülerini artırmak amacıyla gelen yabancılar eğitim süresiyle sınırlı olmak kaydıyla ve her halükarda iki yıla kadar,
- Gençlik ve Spor Bakanlığı veya Türkiye Futbol Federasyonunun uygun görüşü olması kaydıyla spor meşruhatlı vize ile Türkiye’ye gelen profesyonel yabancı sporcu ve antrenörler ile spor hekimi, spor fizyoterapisti, spor mekanisyeni, spor masözü veya masörü ve benzeri spor elemanı yabancılar spor federasyonları ve spor kulüpleri ile olan sözleşmeleri süresince,
- Gemi adamlarının Eğitim, Belgelendirme ve Vardiya Standartları Hakkında Uluslararası Sözleşme'nin I/10 Kuralına göre devletlerle yapılan ikili protokoller gereği, ilgili idareden Uygunluk Onayı Belgesi almış Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı ve kabotaj hattı dışında çalışan gemilerde görev yapan yabancı gemi adamları iş veya hizmet sözleşmesi süresince,
- Türkiye Avrupa Birliği Mali İş birliği Programları kapsamında yürütülen program veya projelerde görevlendirilen yabancılar görevleri süresince,
- Türkiye’de bir örgün öğretim programına kayıtlı yabancı öğrencilerden ilgili mevzuat gereği mesleki eğitim kapsamında bir işveren yanında staj yapması zorunlu olanlar zorunlu staj süresince,
- Yabancı ülkelerin Türkiye’deki diplomatik ve konsüler temsilciliklerinin bağlı birimi olarak faaliyet gösteren okullarda, kültür kurumlarında ve din kurumlarında görevli yabancılar görevleri süresince,
- Yabancı ülkelerin Türkiye’deki diplomatik ve konsüler temsilciliklerinde diplomatik kadro üyesi, konsolosluk memuru, idari ve teknik kadro üyesi ve konsolosluk hizmetlisi, Türkiye’deki uluslararası kuruluşlarda uluslararası memur ve idari ve teknik personel olarak görev yapan kişilerin özel hizmetinde çalışan yabancılar iş veya hizmet sözleşmeleri süresince,
- Millî Savunma Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren askeri fabrika ve tersaneler ile Makina ve Kimya Endüstrisi Anonim Şirketi bünyesinde çalışacak yabancılar iş veya hizmet sözleşmeleri süresince,
- 18/6/2017 tarihli ve 7034 sayılı Türk-Japon Bilim ve Teknoloji Üniversitesinin Kuruluşu Hakkında Kanunla kurulan Türk-Japon Bilim ve Teknoloji Üniversitesi bünyesinde çalışacak yabancı uyruklu personel, araştırmacı veya yöneticiler iş sözleşmeleri süresince,
- 26/4/2014 tarihli ve 28983 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği uyarınca uzmanlık eğitimi alan yabancılar eğitimleri süresince, çalışma izni muafiyeti kapsamında değerlendirilir."
Çalışma İzninin Kapsamı ve Geçerlilik Şartları nelerdir?
- Çalışma İzni İkamet İzni Yerine Geçer:
- İkamet İzni Çalışma Hakkı Sağlamaz:
- Çalışma İzni Sona Erdiğinde İkamet Hakkı da Sona Erer:
- Diğer İkamet İzinleri Geçersiz Olmaz:
- İş yeri ve Adrese Bağlı Çalışma İzni:
Bakanlık tarafından düzenlenen çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti, geçerliliği süresince ikamet izni yerine geçer. Ancak, mülteci veya ikincil koruma statüsü tanınan yabancılar için farklı hükümler uygulanabilir.
Yabancıların ikamet iznine sahip olmaları, doğrudan çalışma hakkı sağlamaz. Çalışma hakkı için ayrıca çalışma izni veya muafiyeti gereklidir.
Çalışma izni veya muafiyetinin herhangi bir nedenle geçersiz hâle gelmesi, buna bağlı olan ikamet hakkının da sona ermesine neden olur. Bu nedenle çalışma izni süresinin dolmasına altmış gün kalmasından itibaren ve her halükârda çalışma izni süresi dolmadan amaca uygun ikamet izni için başvuru yapılmalıdır. İkamet izninden muafiyet sağlayan durumları sona erdikten sonra da Türkiye’de kalmaya devam edecek yabancıların en geç on gün içinde ikamet izni almak üzere valiliklere başvurmaları gerekir.
Çalışma izni dışında bir nedenle Türkiye’de geçerli bir ikamet izni olan yabancılar için, çalışma izninin sona ermesi durumunda sahip oldukları diğer ikamet izinleri geçerliliğini korur.
Bir işverene bağlı olarak verilen çalışma izni, yalnızca düzenlendiği iş yeri ve adreste geçerlidir; başka bir yerde veya işverende geçerli sayılmaz.
Türkiye'de Yabancıların Çalışması Yasak Olan Meslekler
Türkiye’de genel sağlık, güvenlik ve kamu yararı gerekçeleri ile bazı özel kanunlarda Türk vatandaşlarına hasredilen iş ve meslekler düzenlenmiş olup söz konusu meslekler için yabancılar tarafından yapılmış çalışma izin başvuruları reddedilmektedir.
- Özel Güvenlik Şirketleri İçin Kurucu, Yönetici, Eğitici ile Şirket Tüzel Kişi Ortağının Yetkilendirdiği Temsilciler
- Özel Güvenlik Görevlileri
- Çarşı ve Mahalle Bekçiliği
- Mali Müşavirlik
- Kooperatif Yönetim Kurulu Üyeleri
- Gümrük Müşavir Yardımcısı
- Türkçeden Başka Dille Öğretim Yapan ve Yabancılar Tarafından Açılmış Bulunan Okulların Kurucuları
- Özel Hastanelerde Mesul Müdür
- Diş Hekimliği
- Hastabakıcı
- Eczacılık
- Veterinerlik
- Uzmanlık Eğitimi Dışında Çalışacak Yabancı Asistanlar
- Noter
- Hâkim ve Savcı
- Avukat
- Arabulucu
- Konkordato Komiseri
- Stajyer Havacılık Bilgi Yönetimi Memuru
- Fahri Trafik Müfettişi
- Taşıma İşleri Organizatörlüğü
- Acente Sorumlusu, Seyahat Acentesi Sorumlusu
- Turist Rehberi
- Kara Suları Dahilinde Balık, İstiridye, Midye, Sünger, İnci, Mercan İhracı, Dalgıçlık, Arayıcılık, Kılavuzluk, Kaptanlık, Çarkçılık, Katiplik, Tayfalık vb.
- Spor Müşavirleri
- Tarım Alanında İş Aracısı
- Gemi Acente Yetkilisi ve Gemi Acente Personeli
- Daimî Nezaretçi, Teknik Eleman
Çalışma İzni Başvurularında CottGroup® Uzmanlığı
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın Türkiye'de çalışmak isteyen yabancı uyruklu kişilere uyguladığı sıkı ve oldukça detaylı prosedürleri bulunmaktadır. Türkiye'de personeli bulunan ya da personel ihtiyacı olan firmaların çalışma izni başvuru süreçlerinde CottGroup'un uzman ekibi uçtan uca hizmet ve rehberlik sağlamaktadır.
Çalışma izni başvuruları hakkında daha fazla bilgi edinmek ve Türkiye'deki yabancı uyrukluların istihdamı konusunda danışmanlık ihtiyaçlarınız için bizimle iletişime geçiniz.
Bilgilendirme Metni!