18 February 2021
Yıllık İzin Ücretinde Sosyal Güvenlik Primi Bildirimi
İş Sözleşmesinin Sona Ermesinde Yıllık İzin Ücreti
İş Kanunu 59'uncu maddesi gereği "İş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi hâlinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenir." Ayrıca; 5510 sayılı Kanun'un 80'inci maddesine göre; "Ücretler hak edildikleri aya mal edilmek suretiyle prime tabi tutulur."
Bununla birlikte; İşveren Uygulama Tebliği; "7.2 - Ücret ve Ücret Niteliğindeki Kazançların Prime Tabi Tutulmasına İlişkin Hususlar" kısmında konuyla ilgili aşağıdaki hükümler yer almaktadır:
"Sigortalıların hak kazanıp da kullanmadıkları yıllık izin sürelerine ait ücretlerin hizmet akdinin feshinden sonra ödenmesi hâlinde, 4857 sayılı Kanun'un 59'uncu maddesine göre akdin feshedildiği tarihte hak kazanıldığı nazara alınarak, bu nitelikteki yıllık izin sürelerine ilişkin ücretler akdin feshedildiği ayın kazancına dâhil edilecektir."
Tüm bu hükümlere göre; hak edilen ancak kullanılmayan yıllık izin ücretlerinin iş sözleşmesinin feshedildiği tarihte ödenmesi ve prim bildirimlerinin ilgili ayda ödenmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Bu noktada, fesih tarihinde kişinin çalışma günü olmaması hâlinde prime esas kazancın sıfır olarak bildirilmesi gerektiği de anlaşılmaktadır.
Ancak bununla birlikte, 2020/20 sayılı Sosyal Güvenlik Genelgesi; "1.1-Kanunun 4'üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılar yönünden ücret ve ücret niteliğindeki kazançların prime tabi tutulması" başlığı altında ise aşağıdaki ifadeler yer almaktadır:
"Diğer yandan iş akdinin askıda olduğu bir dönemde fiili çalışması olmayan bir sigortalıya yıllık izin ücretinin ödenmesi hâlinde yıllık izin ücreti prime esas kazanç bildirimi yapılan en son ayın kazancına dâhil edilecektir. Aynı şekilde istirahat nedeniyle iş akdi askıda olan bir sigortalının akdin askıda olduğu dönemde hizmet akdinin feshedilmesi ve yıllık izin hakkının da kullanılmamış olması hâlinde izin ücretinin de hizmet akdinin feshedilmesi ile birlikte ödenecek olması nedeniyle yıllık izin ücreti prime esas kazanç bildirimi yapılan en son ay için verilecek aylık prim ve hizmet belgesiyle tahakkuk ettirilerek prim kesilecektir."
Yukarıdaki hükümlere göre, çalışanın sözleşmenin feshedildiği dönemde fiili çalışması (sosyal güvenlik prim günü) olmaması hâlinde; yıllık izin ücretleri geriye dönük olarak en son prime esas kazanç bildirilen aya eklenerek bildirilecektir.
Bu noktada ise aşağıdaki sonuçlarla karşılaşılacaktır:
- 3 aydan fazla süreye ilişkin geriye dönük olarak bir bildirim yapılması hâlinde SGK tarafından müfettiş incelemesi yapılacaktır.
- 2020/08 sayılı SGK genelgesi; "Sigortalıların, prime esas kazançlarının veya hizmetlerinin bildirilmediği, eksik ya da geç bildirildiği asıl nitelikteki "muhtasar ve prim hizmet beyannameleri" başlığına istinaden sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin beşte biri tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
Sosyal Güvenlik Denetiminde Yıllık İzin Ücretine İlişkin Bildirim Yapılmadığı Tespit Edilirse
Herhangi bir denetimde, sözleşmenin feshedildiği ayda çalışanın fiili çalışması bulunmaması nedeniyle yıllık izin ücretine ilişkin prime esas kazanç bildiriminin yapılmadığı tespit edilirse; 5510 sayılı Kanun Geçici Madde 68/3'e göre tüm faydalanılan asgari ücret desteklerinin iptal edilip yasal faiziyle birlikte geri istenmesi durumu ortaya çıkabilmektedir.
Buna istinaden, böyle bir durumun oluşması hâlinde, geriye dönük olarak bildirim yapılması 2020/20 sayılı Genelge'ye göre de doğru yol olacaktır.
Sözleşmenin Fesih Tarihinde Çalışma Günü Olması Hâlinde
Sözleşmenin feshedildiği dönemde çalışma günü olursa (1 gün bile olsa) 5510 sayılı Kanun'un 80'inci maddesi gereği sosyal güvenlik prim günü bildirilecek ve yıllık izin ücretine ilişkin primler de ödenecektir.
Tüm yukarıdakilerin ışığında; iş sözleşmesinin feshedildiği tarihte çalışma günü olmaması hâlinde geriye dönük bildirim yapılması gerektiği, 3 aydan fazla bir süre için geriye dönük bildirim yapılması hâlinde teftiş başlatılacağı ve idari para cezası ödeneceği anlaşılmaktadır.
Bu bildirimin geriye dönük yapılmadığının tespiti hâlinde ise ayrıca, faydalanılan tüm asgari ücret desteklerinin faiziyle birlikte geri istenmesi riski oluşacaktır.
Ayrıca, yukarıdaki kuralların yıllık izin ücretine ek olarak Gelir Vergisi Kanunu 61'inci maddesi gereği tüm ücret ve ücret niteliğindeki menfaatler için de uygulanabileceğini unutmamak gerekmektedir.
Ek bilgiye ihtiyaç duymanız hâlinde lütfen müşteri temsilciniz ile irtibata geçiniz.
Bilgilendirme Metni!