50'den Az Çalışanı Bulunan Az Tehlikeli İş Yerlerinde İSG Uzmanı ve İş Yeri Hekimi Zorunluluğu Yürürlüğe Girdi

×

1. Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgilendirme dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hâle getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapılması.
2. İş yerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izlemek, denetlemek ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlamak.
3. Risk değerlendirmesi yapmak veya yaptırmak.
4. Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik açısından işe uygunluğunu göz önüne almak.
5. Yeterli bilgi ve talimat verilmemiş çalışanların, hayati ve özel tehlike içeren yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri almak.

Kanun'un 5'inci maddesi uyarınca mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik çalışmaları da kapsayacak iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işverenin iş güvenliği uzmanı, iş yeri hekimi görevlendirme zorunluluğu bulunmaktadır. Ancak bu kapsamda daha önce, az tehlikeli sınıfta yer alan ve 50'den az çalışanı bulunan iş yerlerinde İSG Uzmanı ve İşyeri Hekimi bulundurma zorunluluğu 31 Aralık 2024 tarihine kadar ertelenmişti. Belirtilen tarih itibarıyla bu erteleme süresi sona ermiş olup, ilgili düzenleme yürürlüğe girmiştir. İşverenler artık yasal olarak bu hizmetleri sağlamakla yükümlüdür. Bu makalede, düzenlemenin detayları ve işverenlerin sorumluluklarına ilişkin bilgilere yer verilmiştir.

Düzenlemenin ayrıntıları aşağıda sıralanmıştır:

Düzenlemenin Kapsamı

50'den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinin iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini sağlama yükümlülükleri şu şekilde özetlenebilir:

1. İSG Uzmanı ve İş Yeri Hekimi Bulundurma Zorunluluğu

   İşverenler, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini sağlamak üzere İSG uzmanı ve iş yeri hekimi ile çalışmak zorundadır. Bu hizmetler, iş yerinde tam zamanlı veya ortak sağlık güvenlik birimleri (OSGB) aracılığıyla dışarıdan temin edilebilir.

   Belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini işveren kendisi üstlenebilecektir.

2. 50'den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinde, işverenler veya işveren vekilleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından ilan edilen eğitimleri tamamlamaları şartıyla, işe giriş ve periyodik muayeneler ile tetkikler hariç olmak üzere iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebilir.

Eğitimler, kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları, işçi ve işveren kuruluşları ile açık öğretim sistemi üzerinden eğitim vermekte yetkin, her ilde sınav merkezi, büro ve akademik danışmanlık hizmetleri bulunan üniversiteler tarafından, Bakanlıkla protokol yapmak suretiyle verilebilir.

3. Çalışan sayısının 50'den az olup olmadığının tespitinde şu hususlar dikkate alınır:
• Aynı işverenin Türkiye genelinde birden fazla tescilli ve az tehlikeli sınıfta yer alan iş yerinin bulunması durumunda, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin üstlenilebileceği iş yerlerinin belirlenmesinde Sosyal Güvenlik Kurumu'ndaki tescil kayıtları esas alınır.
• İşverenden iş alan alt işverenlerce çalıştırılan sigortalılar, çalışan sayısına dâhil edilmez.
• Ayrıca, 05.06.1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu ile 04.11.1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu kapsamındaki öğrenci statüsünde olan çırak ve stajyerler de çalışan sayısının tespitinde dikkate alınmaz.
4. Sağlık gözetimi kapsamında, bu yönetmelik çerçevesinde eğitim almış işveren veya işveren vekilleri tarafından üstlenilen iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri; işe giriş ve periyodik muayeneler ile tetkikleri kapsamaz. Bu hizmetler, iş yeri hekimlerinden alınabileceği gibi, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nun 15. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca kamu sağlık hizmet sunucuları veya aile hekimlerinden de temin edilebilir.

Uygulamaya İlişkin Cezai Yaptırımlar

İşverenlerin bu yükümlülükleri yerine getirmemesi durumunda 6331 sayılı Kanun'da öngörülen idari para cezaları uygulanacaktır. 2025 yılı itibarıyla bu cezalar aşağıda sıralanmıştır:

• İş güvenliği uzmanı ve/veya iş yeri hekimi görevlendirmeyen işverenlere, görevlendirmediği her bir kişi için 88.663,00 TL ve aykırılığın devam ettiği her ay için aynı miktarda,
• İSG hizmetleri için görevlendirdiği kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşların görevlerini yerine getirmesi amacıyla araç, gereç, mekân ve zaman gibi ihtiyaçlarını karşılamayan işverenlere 26.557,00 TL,
• İş yerinde sağlık ve güvenlik hizmetlerini yürütenler arasında iş birliği ve koordinasyonu sağlamayan işverenlere 26.557,00 TL

idari para cezası uygulanacaktır.

Sonuç ve Değerlendirme

31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla sona eren erteleme süreciyle birlikte, 50'den az çalışanı bulunan az tehlikeli iş yerlerinde İSG uzmanı ve iş yeri hekimi bulundurma zorunluluğu yürürlüğe girmiştir. Bu düzenleme, çalışanların güvenliği ve sağlığının korunması için kritik bir adımdır. İşverenler hem yasal uyum sağlamak hem de iş yerinde güvenli bir çalışma ortamı oluşturmak için gerekli adımları vakit kaybetmeden atmalıdır.

Ek bilgiye ihtiyaç duymanız hâlinde bizimle iletişime geçiniz.