Bilgisayarda Çalışanlara Göz Muayenesi

İş sağlığı ve güvenliği mevzuatına ilişkin yeni yönetmelikler bir süredir yayımlanıyor ve uygulamalar da netleşiyor. 16 Nisan 2013 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik" ile getirilen düzenleme ile işyerlerinde söz konusu araçlarla çalışan kişilerin iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınması ve böylelikle sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturulması ve dolayısıyla çalışanların sağlıklarının korunması amaçlanmıştır.

Uygulanan işlemin içeriğine bakılmaksızın ekranında harf, rakam, şekil, grafik ve resim gösteren her türlü araç, yönetmelik kapsamında ekranlı araç olarak kabul ediliyor.

Ekranlı araçlarda çalışanın oturduğu sandalye, ekranlı aracın konulduğu masa ya da yüzey, operatör/çalışan-makine ara yüz yazılımı, monitör, klavye, yazıcı, telefon, faks, modem ve benzeri aksesuar ve ekranlı araçla ilgili tüm donanımların tamamının veya bir kısmının bulunduğu çalışma alanı, bu yönetmelikte çalışma merkezi olarak kabul edilecek ve çalışma merkezinin çalışanların sağlıklarının zarar görmemesi ve korunması için nasıl düzenlenmesi gerektiği yönetmeliğin içeriğinde yer almaktadır.

İşveren, işyerinde gerçekleştireceği risk değerlendirmesinde? çalışma merkezlerinde ekranlı araçların kullanımından kaynaklanan riskleri, özellikle görme, fiziksel sorunlar ve mental stresle ilgili riskleri de dikkate alarak, bu risklerin etkileri, yol açabileceği ilave etkiler ile risklerin bir arada olmasından kaynaklanabilecek olumsuz etkilerin ortadan kaldırılması veya en aza indirilmesi için her türlü sağlık ve güvenlik önlemlerini almakla yükümlüdür. İşveren bu yükümlülüklerini yerine getirmek için öncelikle çalışanlarını bilgilendirmek ve eğitmek zorundadır.

Bu eğitimlerde;

İşveren, çalışanlara ve temsilcilerine çalışma yerlerinde sağlık ve güvenlik ile ilgili bütün konularda ve özellikle bu yönetmelikte belirtilen hususlarda bilgi verecektir. Ayrıca İşveren; çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine ilişkin mevzuat hükümlerini de dikkate alarak ekranlı araçlarla çalışanlara, işe başlamadan önce ve çalışma koşullarında önemli bir değişiklik olduğunda gerekli eğitimi verecek, Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini ilgili mevzuatta belirtilen periyotlarda ve işyerinde gerçekleştirilen risk değerlendirmesi sonuçlarının gerektirdiği durumlarda tekrarlayacaktır.

İşverence verilecek eğitimler, özellikle aşağıdaki konuları içerecektir;

a) Ekranlı araçlarla çalışmalarda riskler ve korunma yolları,

b) Doğru oturuş,

c) Gözlerin korunması,

d) Gözleri en az yoran yazı karakterleri ve renkler,

e) Çalışma sırasında gözleri kısa sürelerle dinlendirme alışkanlığı,

f) Gözlerin, kas ve iskelet sisteminin dinlendirilmesi,

g) Ara dinlenmeleri ve egzersizler.

Ayrıca işveren; ekranlı araçlarla yapılan çalışmalardan kaynaklanan iş yükünü ve etkilenmeyi azaltmak amacıyla, uygun çalışma planı yaparak operatörlerin periyodik olarak ara vermesini veya dönüşümlü olarak başka işlerde çalışmalarını sağlamakla yükümlüdür.

İşveren, çalışanların ve temsilcilerinin bu yönetmelikte belirtilen konularda 6331 sayılı Kanun'da belirtildiği şekilde görüş ve önerilerini almak ve katılımlarını sağlamakla da yükümlüdür.

İşverenin bir diğer yükümlülüğü de çalışanlarının göz sağlığını korumak için yapması gereken işlemlerdir. İşveren, çalışanları, İşyerinde, ekranlı araçlarla çalışmaya başlamadan önce ve ekranlı araçlarla çalışmadan kaynaklanabilecek görme zorlukları yaşandığında çalışanların göz muayeneleri yaptıracaktır.

İşveren, ekranlı araçlarla çalışmalarda operatörlerin gözlerinin korunması için;

a) Ekranlı araçlarla çalışmaya başlamadan önce,

b) Yapılan risk değerlendirmesi sonuçlarına göre işyeri hekimince belirlenecek düzenli aralıklarla,

c) Ekranlı araçlarla çalışmadan kaynaklanabilecek görme zorlukları yaşandığında, göz muayenelerini yaptıracaktır.

Ayrıca, muayene sonuçlarına göre gerekiyorsa operatörlere/çalışanlara yaptıkları işe uygun araç ve gereç işverence verilecektir. İşveren bu yükümlülüklerini yerine getirmek için katlandığı maliyetleri kesinlikle çalışanlarına yansıtmayacaktır.